Hoe ziet een gedicht er eigenlijk uit? Meestal herkennen wij een gedicht eraan dat er zoveel leegte op de bladzijde staat, waartegen de weinige woorden scherp en doelbewust aftekenen. Een gedicht kan heel veel zeggen, juist door ook veel niet te zeggen. Hoe zorg je dan voor een beeld dat bij een gedicht past? Een beeld dat niet meer zegt dan het gedicht, dat net zo abstract is, maar tegelijk wel duidelijk bij dit gedicht hoort?
Dat is een goede vraag, waar ook al heel wat goede antwoorden op gegeven zijn.
Wij wilden eens kijken of we het DNA van een gedicht op de één of ander manier konden vangen. Gedichten bestaan uiteindelijk uit combinaties van woorden, dus wilden we een soort molecuul maken dat die woorden en hun verhouding tot het gedicht beschrijft. Hoe we dat deden? Nou, met een klein zelfgeschreven computerprogramma!
Dit programma tekent voor elk woord van het gedicht een stip, waarvan de kleur afhankelijk is van de eerste letter van het woord. Hoe vaker het woord in het gedicht voorkomt, hoe groter de stip wordt. Voor elke twee woorden die na elkaar in het gedicht staan, staat er een lijn tussen de bijbehorende stippen. En hoe vaker de woorden na elkaar in het gedicht staan, hoe dikker de lijn die ertussen zit. Op die manier krijg je een aardige indruk van de woorden in het gedicht, zonder dat je het gelezen hebt!
Ons kleurenschema is als volgt:
Neem bijvoorbeeld de volgende zin:
Ik vertel veel verhalen en ik verzamel veel verhalen.
Het bijbehorende beeld ziet er zo uit:
De lichtroze stip is voor het woord ‘ik’, dat twee keer in deze zin voorkomt. Deze is verbonden met de twee kleine beige stippen voor ‘vertel’ en ‘verzamel’, die beide maar één keer in de zin staan, en met de groenige stip voor het woordje ‘en’. De twee wat grotere beige stippen zijn voor ‘veel’ en ‘verhalen’, en omdat deze twee keer precies na elkaar in de zin voorkomen, is de lijn ertussen dikker dan de andere lijnen.
Fascinerend toch? Dit doen we dus voor alle gedichten op deze website!